ავტორიზაცია მთავარი ბიბლიოთეკა ჩვენს შესახებ
ავტორიზაცია

 

მიმოხილვა

ამ თავის დასრულების შემდეგ, თქვენ უნდა გააცნობიერებთ მოთამაშის გადაუდებელი სამედიცინო შემთხვევების საწყისი მიდგომას. თქვენი ცნობიერება იქნება ამაღლებული სიცოცხლისთვის პოტენციურად საშიში სამედიცინო შემთხვევების გამოვლენისა და მართვისას (ასთმა, ჰიპოგლიკემია, ეპილეპტიური შეტევა, ანაფილაქსი)

მიზნები

  • გაგება, რომ სამედიცინო შემთხვევისთვის საწყისი მიდგომა იგივეა, რაც სერიოზული ტრავმის მქონე მოთამაშისთვის
  • ასთმატური მდგომარეობის ამოცნობისა და მართვის განხილვა
  • ჰიპოგლიკემიის ამოცნობისა და მართვის განხილვა
  • ეპილეპტიური შეტევის ამოცნობისა და მართვის განხილვა
  • ანაფილაქსიის ამოცნობისა და მართვის განხილვა
  • ტემპერატურასთან დაკავშირებული მდგომარეობებისა და თითქმის დახრჩობის ამოცნობისა და მართვის განხილვა

შესავალი

ზოგი ქრონიკული სამედიცინო მდგომარეობები შედარებით ხშირია ელიტარულ მოთამაშეებში. თქვენი მოთამაშებიის (და შეკრების წევრების) ასეთი მდგომარეობების ცოდნა არის მნიშვნელოვანი, ისევე როგორც დარწმუნდება, რომ სამედიცნო გუნდმა იცის, როგორ მართოს ასეთი მდგომარეობები, სწორი მედიკამენტებითა და აღჭურვილობით.

სამედიცინო შემთხვევის მქონე მოთამაშესთან მიდგომა, როგორც წესი იგივეა, როგორც მათთან, ვინც განიცდის ტრავმატულ დაზიანებას: უსაფრთხო მისვლა, ABCDE. სამედიცნო შემთხვევისა და კოლაფსის კონტექსტში C-ხერხემლის ზრუნვაზე კონტროლი, ჩვეულებრივ არ არის საჭირო.

ეს თავი დაფარს 4 ყველაზე ხშირ სამედიცინო შემთხვევების დაოყოვნებლივ მართვას, მწვავე ასთმა, ანაფილაქსია, ეპილეპტიური შეტევა და ჰიპოგლიკემია. როგორც ნებისმიერ დაუყოვნებლივ ზრუნვის სიტუაციებში, საბოლოო მკურნალობისთვის  გადაუდებელი დახმარების დეპარტამენტში გადამისამართება უნდა განიხილებოდეს ადრეულად და ნებისმიერი სიტუაციაში როცა პაციენტი რჩება არასტაბილურად, მოთხოვნილია მონიტორინგი, ან როცა სავარაუდოდ განმეორდება.

მწვავე ასთმა

ასთმა არის ხშირი ქრონიკული რესპირატორული მდგომარეობა, რომელიც აღენიშნება ბავშვების 20% და ზრდასრულების 10%. ის ხასიათდება როგორც ეპიზოდური, შექცევადი, ცვალებადი სიმპტომები, მოიცავს:

  • ხრიალს
  • ქოშინს
  • მკერდი დაძაბულობას
  • ხველას

მწვავე ასთმა შესაძლოა გამოვლინდეს ამ ყველა ან უმრავლეს სიმპტომთან ერთად, ჩვეულებრივ წინა დღეებში გაუარესებით. ზოგ შემთხვევაში, ეს შესაძლოა გამოვლინდეს, როგორც ძალიან სწრაფი გაუარესება. მწვავე ასთმა ხასიათდება, როგორც:

  • შექცევადი სასუნთქი გზების შევიწროება (ბრონქოსპაზმი)
  • ლორწოს ჭარბი სეკრეცია და სასუნთქი გზების დაცობა

მწვავე ასთიმისას პაციენტები არიან გართულების რისკის ქვეშ, როგორიცაა ჰიპოქსია, დეჰიდრატაცია, გულის არითმია, ისევე როგორც, არიან სპონტანური პნევმოტორაქსის განვითარების მაღალი რისკის ქვეშ.

The British Thoracic Society-ის სახელმძღვანელოების მიხედვით ასთმის გამწვავების იყოფა 3 ძირითადად კატეგორიად: საშუალო, მწვავედ ძლიერ და სიცოცლისთვის საშიში ასთმა, განსხვავებული კლინიკური მახასიათებლების ამოცნობით:

საშუალო ასთმის გაუარესების ნიშნები:

  • ნორმალური საუბარი
  • გამოსვლის მაქსიმალური სიჩქარის მაჩვენებელი (გმსმ) > საუკეთესო პროგნოზის 50%
  • არ არის მწვავე ასთმის მახასითებლები

მწვავედ ძლიერი ასთმის ნიშნები - ნებისმიერი ერთი აქედან:

  • ვერ ასრულებს სრულად წინადადებას
  • პულის > 100/წთ
  • სუნთქვის სიხშირე > 25/წთ
  • გამოსვლის მაქსიმალური სიჩქარის მაჩვენებელი საუკეთესო პროგნოზის 33-50%

სიცოცხლისთვის საშიში ასთმის ნიშნები - ნებისმიერი ერთი აქედან:

  • სუსტი სუნთქვის ძალისხმევა
  • „ჩუმი გულ-მკერდი“
  • ციანოზი
  • ჟანგბადით გაჯერება <92%
  • გამოსვლის მაქსიმალური სიჩქარის მაჩვენებელი 33%
  • დაუძლურება, დაბნეულობა, გონებაზე ყოფნის ცვლილება

მწვავე ასთმის გაუარესების შეფასება

მეთოდი უნდა იყოს მსგავსი, როგორც მწვავედ ცუდად მყოფი ან ტრავმირებული მოთამაშისთვის: უსაფრთხო მისვლა, AB(და O2)CDE.

სასუნთქი გზები

  • განიხილება ჟანგბადის დამატება. შეუძლიათ წინადადების დასრულება?

სუნთქვა

  • შეამოწმეთ სუნთქვის სიხშირე
  • მკერდის გაფართოება და პერკუტირება
  • აუსკულტირება - მოუსინეთ ქოშინს და ჰაერის თანაბარ შესვლას.

ცირკულაცია

  • შეამოწმეთ პულსი ( სიხშირე და მოცულობა)

ქმედუუნარობა

  • AVPU

გავლენა და გარემო

  • შეამოწმეთ ხართ თუ არა უსაფრთხო და შესაფერის ადგილას
  • აქვს პაციენტის საკუთარი ინჰალატორი

მწვავედ ძლიერი ასთმისა და სიცოცხლისთვის საშიში ასთმის მართვა

https://www.brit-thoracic.org.uk/document-library/clinical-information/asthma/btssign-asthma-guideline-2016/

ადრევე დარეკეთ საშველად

სიცოცხლისთვის საშიში ნებისმიერი მახასიათებელი - საავადმყოფოში გადამისამართება

ააყენეთ პაციენტი

  • ჟანგბადი - 10-15ლ/მინ არა-ხელახალ-ჩასუნთქვადი ნიღბის დახმარებით
  • გაამხნევეთ მოთამაშე, რომ გამოიყენონ საკუთარი ინჰალატორი
  • საფრქვევი აეროზოლი– Salbutamol 5მგ (Ventolin®) და Ipatropium 500მკგრ (Atrovent®)
  • სტეროიდები - Prednisolone 40-50მგ PO*, თუ საჭიროა, გაიმეროთ Salbutamol საფრქვევი აეროზოლით ნაწილობრივი ან კლინიკური გაუმჯობესის არარსებობისას დროს - ეგრეთ წოდებული „ზედიზედ“ აეროზოლი. ეს შეიძლება აღმოჩნდეს ძლიერად ეფექტური მკურნალობა. საფრქვევი აეროზოლო უნდა იყოს ჟანგბადით მართული

*სტეროიდებს დასჭირდებათ დაახლოებით 4-6 ეფექტისთვის. არ არსებობს დასაბუთება, რომელიც გვთავაზობს, რომ IV Hydrocortisone-ს აქვს რაიმე უფრო დიდი ეფექტურობა, ვიდრე ორალურ Prednisolone-ს.

თუ, არსებობს საეჭვო რაიმე, მიმართეთ გადაუდებელი დახმარების დეპარტამენტს.  

ჰიპოგლიკემია

ჰიპოგლიკემია მიემართება გლუკოზის პლაზმას <2,5მმოლი, თუმცა სიმპტომების გამოვლინების ზღვარი სხვადასხვაგვარია და უდაოდ გამოვლინდება, სანამ გლუკომენტრი მიაღწევს 2,5-ს.

გამომწვევი მიზეზები:

ყველაზე სავარაუდოა, რომ ჰიპოგლიკემია გამოივლინდებათ დიაბეტიკებს, რომლებსაც არ მიუღიათ საკმარისი საკვები ინსულინის მიღების შემდეგ ან ვისაც მიღებული აქვს ზედმეტი ინსულინი. დიაბეტური ტაბლეტებისგან (Sulphonylureas) ჰიპოგლიკემიის გამოწვევა ნაკლებ სავარაუდოა, დოზის გადაჭარბების მიღმა.

უფრო მართებული მიზეზები მოიცავს, ჩამოთვლილიდან ერთს ან მათ კომბინაციას:

  • გადაჭარბებული ვარჯიში
  • ნუტრიციების მიღების სიმცირე
  • ალკოჰოლის მოხმარება

იშვიათი გამომწვევი მიზეზები:

  • პანკრეატიული დაავადება
  • ლორწოვანი დაავადება
  • ღვიძლის დაავადება და უკმარისობა
  • წამლების ურთიერთქმედებები

ჰიპოგლიკემიის სიმპტომები

სიმპტომები, ჩვეულებრივ ვითარდება საკმაოდ სწრაფად, წუთების განმავლობაში. ტვინში შაქრის დაბალი დონის სიმპტომები და ნიშნებია:

  • დაბნეულობა
  • ლეტარგია
  • შიმშილი
  • აგრესიულობა
  • ეპილეპტიური შეტევა
  • კომა

ავტომატური დისფუნქციის სიმპტომები და ნიშნებია:

  • გაოფლიანება
  • სიფერმკრთალე
  • ტაქიკარდია
  • პირღებინება

ჰიპოგლიკემიის შეფასება და მართვა

თქვენი შეფასება ისეთივეა, როგორც ყოველთვის: უსაფრთხო მისვლა, ABCDE და O2. ამ გარემოებაში იფიქრეთ “ABC DEFG (Don’t ever forget Glucose - არასოდეს დაგაბიწყდეთ გლუკოზა)“.

იდეალურ შემთხვევაში, სასურველია ჰიპოგლიკემიის დადასტურება გლუკომეტრის, თუმცა ამან არ უნდა გამოიწვიოს დაოყოვნებლივი მართვის შეყოვნება.

თუ გონებაზეა:

  • მიეცით ორალური ან ბუკალური გლუკოზა, ნებისმიერ ხელმისაწვდომი ფორმით
  • ეს შეიძლება შეიცავდეს ენერგეტიკულ ან გამაგრილებელ (შაქრიან) დასალევს, ტკბილეულს, მურაბას, შაქარს.
  • ორალურად ხსნარში გახსნილი 10-20გრ გლუკოზა

თუ გონზე არ არის:

  • გახსოვდეთ ჟანგბადი
  • გლუკოგელი
  • გამოიყენეთ ბუკალური ლორწოვანი გარსი, როგორც ზემოთაა აღნიშნული შაქრის ნებისმიერ ხელმისაწვდომი სუბსტანციის  მიცემისთვის.
  • ხელახლა შეაფასეთ. სწორი მკურნალობისას რამდენიმე წუთის განმავლობაში უნდა იყოს რეაქცია და გაუმჯობესება. მიმართეთ გადაუდებელი დახმარების დეპარტამენტში ეჭვის შემთხვევაში.

ეპილეპტიური შეტევა

ეპილეპტიური შეტევა არ ანომალია, უეცარი, კუნთების წრაფი შეკუმშვა, გამოწვეული ტვინის არანორმალური ელექტრული აქტივობებისგან. ეპილეპტიური შეტევა არის ხშირი, მოსახლეობის 3% განიცდის 2 ან უფრო მეტ ეპილეპტიური შეტევას მათი ცხოვრების განმავლობაში. მკაცრად, ეპილეფსია არის სპონტამური ეპელეპტიური შეტევების დროდადრო განმეორებითი ტენდეცია და პაციენტი არ უნდა მოინიშნოს, როგორც ეპილეპტიკური, პირველი შეტევის შემდეგ.

ეპილეპტიური შეტევების გამომწვევი მიზეზები:

  • თავის ტრავმა (დაოყვნებლივი ან მოგვიანებითი)
  • ინტრაცერებრალური სისხლდენა
  • ჰიპოგლიკემია
  • მენინგიტი და ენცეფალიტი
  • მეტაბოლიკური აშლილობა (მაგ: სისხლის პლაზმაში ნატრიუმის კონცენტრაციის შემცირება)
  • ცერებრალური სიმსივნე
  • ეპილეფსია

სიმპტომები და ნიშნები

  • შეიძლება წინ უძღოდეს ვიზუალური, აუდიტორული ან ყნოსვითი აურა - წუთების წინ
  • განზოგადებული ან ლოკალური ტონიკური +/- კლონიკური აქტივობები
  • საშარდე +/- ფეკალური შეუკავებლობა
  • ენაზე კბენა
  • ეპილეპტიური შეტევის შემდგომი პერიოდი. შეტევა დასრულდება და პაციენტი რჩება ნამძინარავები, გკშ-ს დაბალი მაჩვენებლით. ეს შეიძლება გაგრძელდეს წუთებიდან საათებამდე, მაგრამ უნდა გამოსწოდეს დროთა განმავლობაში.

ეპილეპტიური შეტევების მართვა

შეამოწმეთ უსაფრთხოება მისვლისთვის, AB(და O2)CDE; განსაკუთრებით:

სასუნთქი გზები- ეს იქნება რეგულარულად დახშობილი. თავის გადაწევა და ყბის აწევა ან ყბის ამოწევა, ჩეულებრივ წარმატებით ხსნის სასუნთქ გზებს. ზოგჯერ კრუნჩხვებში მყოფ პაციენტს ექნება ტრიზმი. ამ გარემოებაში ყელ-ცხვირის სასუნთქი გზა იქნება გასდაუდებელი. გახსოვდეთ  15ლ/წთ ჟანგბადის მიწოდება არა-ხელახალ-ჩასუნთქვადი ნიღბის მეშვეობით.

C-ხერხემლის კონტროლი - ამის უსაფრთხოდ მიღწევა ეპილეპტიური შეტევისას შეიძლება შეუძლებელი იყოს. არასოდეს დაიჭიროთ ან ცადოთ შეზღუდოთ პაციენტი ეპილეპტიური შეტევისას.

სუნთქვა - კრუნჩხვებში მყოფ პაციენტის სუნთქვის სიხშირე შეიძლება იყოს მაღალი, მაგრამ ჰაერის მიწოდების მხარდაჭერა ტონიკურ-კლონიკური შეტევებისას შეიძლება იყოს ძალიან რთული. პრიორიტეტი იქნება დარწმუნდეთ, რომ პაციენტის სასუნთქი გზები არის დაყენებული და პაციენტისთვის ჟანგბადის მაღალი ნაკადი არის მიწოდებული არა-ხელახალ-ჩასუნთქვადი ნიღბის მეშვებოით.

ცურკულაცია - კრუნჩხებში მყოფი პაციენტი, ჩვეულებრივ თვითონ არ იწვევს სერიოზულ ჰემოდინამიკურ დაზიანებას. პაციენტს ხშირად ექნება ტაქიკარდიული. IV შესვლა, შეიძლება იყოს გამოწვევა ასეთ შემთხვევებში და თუ, დაოყოვნებლივ არ არის ხელმისაწვდომი, წამლების მიწოდების სხვა მეთოდი უნდა იყოს განხილული, მაგალითად ბუკალური Midazolam ან რექტარული Diazepam.

საბულოო მკურნალობა

უმრავლესი პაციენტი, ვისაც აქვს ეპილეპტიური შეტევები, თავისით წყნარდება რამდენიმე წუთში. გონივრულია, ამ დროის გამოყენება, რათა დარწმუნდეთ, რომ პაციენტს აქვს სასუნთქი გზები და ჟანგბადი არის მიწოდებული, ისევე როგორც შაქრის რაოდენობის შემოწმებისთვის. თუ, სისხლის შაქრის ოდენობა მცირეა, ეს უნდა გამოსწოდეს, ისე როგორც აღწერილია წინა თავში. თუ, ეპილეპტიური შეტევა თავისით არ წყდება, შეიძლება აუცილებელი იყოს წამლის თერაპიის ჩატარება. ეს გადაწყვეტილება უყურადღებოდ არ უნდა იყოს მიღებული და მნიშვნელოვანია, ყურადღებით იყოთ Benzodiazepine-ის პოტენციური გართულებებისთვის და იყოთ მზად, რომ გაუმკლავდეთ აქედან რომელიმეს, ყველაზე მნიშვნელოვანია რესპირატორული დეპრესია ან გაჩერება.

მიმართეთ გადაუდებელი დახმარების დეპარტამენტს, რაც შეიძლება სწრაფად.

ანაფილაქსია

ანაფილაქცია არის I იმუნოგლობულინი-E ნაშუამავლები მულტისისტემური სინდრომი, გამოწვეული მრავლობითი ანთებითი ნივთიერების გამოყობით, როგორიცაა ჰისტამუნური რეაქცია ნაცნობ ან უცნობ ალერგენზე. ეს სინდრომი შეიძლება იცვლებოდეს სუსტიდან სიციცხლისთვის საშიშ რეაქციამდე. ანაფილაქსიის შემთხვევები გაზრდიანი დიდ ბრიტანეთში. ალერგენების მაგალითები, რომლებმაც შეიძლება გამოიწვიან ანაფლიაქსია, არიან:

  • წამლები (მაგ: პენიცილინი)
  • ლატექსი
  • ფუტკრის ნესტარი
  • თხილი, თევზი

სიმპტომები და ნიშნები

ესენი შეიძლება განვითარდების წუთების განმავლობაში:

  • სასუნთქი გზები - ტუჩის, ენის, ხახის, ხორხსარქველის შეშუპება, რაც იწვევს:
    • სასუნთქი გზების დაცობას
  • სუნთქვა - შესაძლოა განვითარდეს ქოშინი
  • გულ-სისხლძარღვოვანი
    • პერიფერიული გაფართოება. შეხებისას თბილია
    • გაზრდილია კაპილარული გამტარობა
    • სრული ჰიპოთენზია
  • კანი
    • ანგიოდემა
    • ქავილი
    • გამონაყარი
  • გასტროინტესტინალური ტრაქტი
    • გულისრევა, ღებინება
    • სპაზმი, დიარეა

ანაფილაქსიის მართვა

თქვენი მიდგომა ისეთივეა, როგორც ყოველთვის : შეამოწმეთ უსაფრთხოება, AB(და O2)CDE

სასწრაფო ამოცნობა და ადრეული ადრენალინის შიდაკუნთოვანი ინექცია, წარმატებულ მკურნალობის მნიშვნელოვანი ასპექტია.

ადრევე მოუხმეთ დახმარებას

გახსოვდეთ ჟანგბადი

ამოიღეთ ალერგენ, თუ შესაძლებელია

  • ადრევე დაიცავით სასუნთქი გზები
  • სუნთქვა
    • თუ, ქოშინებს გამოიყენთ 5mg Salbutamol საფრქვევი აეროზოლით. გაიმეორეთ, თუ საჭიროა - შესაძლოა საჭირო გახდეს რამდენიმე მიღება.
  • ცირკულაცია
    • შიდაკუნთოვანი ადრენალინის ინექცია 0.5მლ 1:1000 (500მკგრ)

ხელახალი შეფასება.

შიდაკუნთოვანი ადრენალინის ინექცია, შეიძლება ისევ გახდეს საჭირო, თუ არ იქნება რეაქცია ან გაუარესდება ისევ.

მიმართეთ გადაუდებელი დამხარების დეპარტამენტს დაუყოვნებლივ.

სიმპტომები შეიძლება ხელახლა გამოვლინდეს საათების შემდეგ („ორსაფეხურეობრივი რეაქცია) და დამოკიდებულია ალერგენზე, რისკი შეიძლება შენარჩუნდეს 24-36 საათის განმავლობაში. შემდგომი მკურნალობის გეგმა უნდა მოიცავდეს სწავლებას, დაწერილ სამოქმედო გეგმას, დანიშნულებასა და Epipen-ის ტარებას და უნდა განიხილებოდეს სამედიცინო გაფრთხილების სამაჯურით ან ყელსაბამით.

ტემპერატურასთან დაკავშირებული მდგომარეობები

ადამიანის სხეული იმყოფება შედარებით მუდმივ ტემპერატურაში, მრავალრიცხოვანი ავტომატური რეგულირებითა და კომპენსაციის მექანიზმით. თუ, სხეულის ტემპერატურა მნიშვნელოვნად მერყეობს ~37°C-ის ზემოთ ან ქვემოთ, ამას აქვს სხეულის უჯრედოვანი ნაწილისთვისა და ორგანოების ფუნქციებისთვის საზიანო ეფექტი და შეიძლება სწრაფად აღმოჩნდეს ფატალური.

სითბური ავადმყოფობა

სითბური ავადმყოფობა კლასიფიცირდება, როგორც სუსტი და ძლიერი. მაშინ როცა ეს ორი მკვეთრად განსხვავებულია, სუსტი შეიძლება სწრაფად განვითარდეს ძლიერამდე და ორივე უნდა განიხილეობოდეს ავადმყოფობის სპექტრში. ეს უფრო შესაფერისია საავადმყოფომდელ გარემოში, როცა სხეულის ზუსტი ტემპერატურის გამოთვლა, ხშირად ხელმისაწვდომი ან შესაბამისი არ არის.

სუსტი სითბური ავადმყოფობა

სუსტი სითბური ავადმყოფობა არის ბირთვში ნორმალურ ტემპერატურაზე მაღლა აწევა, მაგრამ 40°C-ზე დაბალი. ამ მდგომარეობის პაციენტები, ხშირად აქვთ უვნებელი სიმპტომები და მნიშვნელოვანია, რომ ექიმმა შეინარჩუნოს ეჭვის მაღალი მაჩვენებელი.

ნიშნები და სიმპტომები

სითბური ავადმყოფობის მქონე პაციენტს, ხშირად უვითარდება კუნთური სპაზმი. ეს შეიძლება არსით იყოს ძლიერი და ხშირად, ზემოქმედებს დიდი კუნთების ჯგუფზე, როგორიცაა ოთხთავა, ბარძაყის უკანა ჯგუფის კუნთები და მუცლის მუსკულატურის კედლები.

სითბური ავადმყოფობის მქონე ინდივიდებს, ასევე, შეიძლება იყვნენ შეშუპებულები, თუმცა ეს მახასიათებელი ყველგან არ გამოვლინდება.

რადგან მდგომარეობა პროგრესირებადია, პაციენტის სავარაუდოდ ექნება ფილტვების ჰიპერვენტილაცია, რათა ცადონ მაქსიმალურად დააგდონ ტემპერატურა და შეიძლება განუვათარდეთ კარპოპედალური სპაზმი.

სითბოს მაქსიმალურად დადგების შემდგომი ანაზღაურების მექანიზმი იქნება ვაზოდილატაცია. ამან შეიძლება გამოიწვიოს სისხლის პერიფერიული დაგროვება, სისხლის წნევის შემცირება, რაც გამოიწვევს იმას, რომ პაციენტი იგრძნობს თავს გაბრუებულად და შეიძლება გამოიწვიოს გულის წასვლა.

თუ, დარჩება ამოუცნობად ან არადეკვატური მკურნალობა ჩაუტარდება, ეს ინდივიდები გახდებიან დაუძლურებულები და შეიძლება განვითარდეს ძლერი სითბურ ავადმყოფობამდე.

ძლიერი სითბური ავადმყოფობა

ძლიერი სითბური ავადმყოფობა არის სერიოზული სამედიცინო შემთხვევა, რომელიც მთავრდება სიკვდილიანობით - დაახლოებით 10%. სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია ამ მდომარეობის ადრეული ამოცნობა და შესაბამისი მართვა.

ძლიერი სითბური ავადმყოფობის მქონე პაციენტს, სხეულის ტემპერატურა ექნება ~40°C ან მაღალი. ასევე იქნება ნევროლოგიური მახასიათებლები, ისევე როგორც მულტისისტემური პრობლემები.

ყურადღებით იყავით, რომ საავადმყოფომდელ გარემოში რთული იქნება სხეულის ტემპერატურის გაზომვა. შეიძლება იყოს დახრილობა სხეულის ძირითად და პერიფერიული ნაწილების ტემპერატურას შორის და ამიტომ, პერიფერიული ტემპერატურა არ არის სანდო დიაგნოზირებისთვის. თუ, მოთამაშე არის ჰიპერთერმიული და აქვს ნევროლოგიური ნიშნები, როგორც აღწერილია ქვემოთ, მაშინ უსაფრთხოა ვივარაუდოთ ძლიერი სითბური ავადმყოფობა და ვუმკურნალოთ, როგორც ძლიერ სითბურ ავადმყოფობას.

მდგომარეობის პროგრესირებამ შეიძლება გამოიწვიოს, კატასტროფული უჯრედოვანი დისფუნქცია, შეშუპება, კოლაფსი და საბოლოოდ სიკვდილი.

ნიშნები და სიმპტომები

ადრეულ საფეხურზე, პაციენტი იქნება დაბნეული და გაღიზიანებული, მაგრამ ეს შესაძლოა სწრაფად განვითარდეს კოლაფსამდე, გონების ყოფნის დონის შემცირებასთან, ეპილეპტიურ შეტევებთან და დეცებრაციულ დგომთან ერთად.

ზუსტი ნევროლოგიური გამოვლინება, შესაძლოა იცლებოდეს ინდივიდუალურად და ნებისმიერი ნევროლოგიური არანორმალურობა, სერიოზულად უნდა იყოს მიღებული.

პაციენტს, ასევე ექნება ტაქიკარდია და გახშირებული სუნთქვა. მდგომარეობის გაუარესებასთან ერთად, პაციენტს სავარაუდოდ ექნება ჰიპოთენზია.

თუ, იქნება უზრუნველი, მაშინ სავარაუდოდ განვითარდება გულის გაჩერება.

ამ ტექსტის ფარგლებს მიღმა რჩება თირკმელზე, ღვიძლზე ან ჰემატოლოგიურ სისტემაზე გავლენის განხილვა ან გულ-სისძარღვთა ან სასუნთქ სისტემაზე გავლენის უფრო დეტალური განხილვა.

ძლიერი სითბური ავადმყოფობის მკურნალობა

ადრეული ამოცნობა არის სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანი, და რაც უფრო ადრეა დიაგნოზი ნავარაუდები, ინდივიდები აქტიურად უნდა გაგრილდნენ, მაშინ როცა მიღებულია ზომები, ინდივიდის გადაყვანისთვის შესაბამის გადაუდებელი დახმარების დაწესებულებაში, რაც შეიძლება სწრაფად.

ინდივიდი გადაყვანიილი უნდა იყოს გრილ გარემოში. ინდივიდის შეფასება სრულდება ABCDE-ს სისტემით, ნებისმიერ აუცილებელ ჩარევასთან ერთად. ჟანგბადის მაღალი ნაკადის მიწოდება არა-ხელახალ-ჩასუნთქვადი ნიღბის მეშვეობით. ინტრავენული წვდომა უნდა დაფუძვნდეს და ინტრავენულად სითქე უნდა იყოს მიწოდებული.

პაციენტს უნდა შეეშხუროს ნელთბილი წყალი და გაგრილდნენ საგრილებლით. ყინულის პაკეტები შეიძლება დაედოს პულსის წერტილებში- იღლიაში,       საზარდულში და კისერზე.

მოედნიდან სწრაფი გამოყვანა და შესაბამის გადაუდებელი დახმარების დაწესებულაში გადაყვანა, წინასწარი შეტყობინებით, არის სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანი ნაბიჯი პაციენტის მართვაში. პაციენტს, სავარაუდოდ მართვა დასჭირდება ინტენსიური თერაპიის განყოფილებაში.

თუ, პაციენტს აქვს ეპილეპტიური შეტევა, ეს შეიძლება იმართოს ფრთხილი ინტრავენური ან რექტალური Benzodiazepine-ით. ექიმები, ყურადღებით უნდა იყვნენ სასუნთქი დეპრესიის მიმართა და პოზიციაში, რათა, თუ საჭიროა შესაბამისად მართონ.

ანტი-პირეილი (Paracetamol ან არა-სტეროიდული ანთების საწინააღდეგო წამლები), ხშირად არის არაეფექტური ტემპერატურის დაწევისთვის, სიცხის დარტყმისას.

ჰიპოთერმია

ჰიპოთერმია განმარტებულია, როგორც სხეულის ტემპერატურა არის 35°C-ზე ნაკლები. ზოგი კომპეტენტური ორგანო ამ განმარტებას ყოფს, როგორც სუსტ, საშუალოდ და ძლიერად:

სუსტი 32-35°C

საშუალო 30-32°C

ძლიერი <30°C

ტემპერატურის ვარიაციები გამოიყენება, რომ აღიწეროს ეს კატეგორიები, რომლებიც კომპეტენტურ ორგანოების მიერ და ამას ზეგავლენა აქვს, ამ პრობლემის პირობით აღწერაზე და მთლიან გარემოზე, ვიდრე ამ სამი მკვეთრად განსხვავებული ნიმუშის ავადმყოფობის არსებობაზე.

როცა სხეულის ტემპერატურა ვარდება, მრავალრიცხოვანი კომპენსაციის მექანიზმები ცდიან შეეწინააღმდეგონ ამას. პაციენტის პერიფერიული სისხლძარღვები შევიწროვდება, რათა ცადოს ძირითადი სხეულის ტემპერატურის შენარჩუნება. პაციენტის ძირითად სხეულში ცირკულაციის აწევამ, შეიძლება წარმოშოს დიურეზი. ასევე, ინდივიდები შესაძლოა კანკალებდნენ. ეს მოდულირებულია უკანა ჰიპოთალამუსისა და ზურგის ტვინის მიერ. ეს არის მცდელობა, რათა წარმოიშვას სითბო ჩონჩხის კუნთებისგან. მოინიშნეთ, რომ კანკალის რეაქცია არის არსებობს დაბალ ტემპერატურაზე და მისი არსებობა, არ გამორიცხავს ჰიპოთერმიას. ეს ზრდის კუნთების მუშაობიაში ჟანგბადის მოთხოვნის ზრდას. ამას ერთობლიობაში მოყავს, დამატებითი დატვირთვას მიოკარდიისთვის, პერიფერიული სისხლძარღვების შევისწოების გამო (და ამის გამო გაზრდილია დატვირთვის შემდეგ), შესაძლოა წარმოიშვას მიოკარდიული იშემია მგრძნობიარე ინდივიდებში.

როცა ტემპერატურა ვარდება, არსებობს მზარდი გავლენა სხეულის სხვა ნაწილების სისტემებზე, პაციენტის მდგომარეობის გაურესებით, გულის შეტევამდე.

ჰიპოთერმიის მახასიათებლები

მახასიათებლების მნიშვნელოვანი ასპექტები მოიცავს:

ჰიპოთერმიის მკურნალობა

პირველი ნაბიჭია, პაციენტის გამოყვანა ცივი გარემოდან, მოაშორეთ ნებისმიერი სველი სამოსი და ფრთხილად, გააჭრეთ კანი. სველი სამოსი უნდა იყოს გაჭრილი, ვიდრე გახდილი, რათა მოხდეს პაციენტის მოძრაობის მინიმიზაცია. ეს უნდა შესრულდეს ABCDE შეფასებასა და ნებისმიერი საჭირო მკურნალობასთან ერთად. ჟანგბადის მაღალი ნაკადი უნდა იყოს მიწოდებული და პაციენტი გამთბარი.

სუსტი ჰიპოთერმიისთვის, შეიძლება ადეკვატური იყოს პაციენტის მარტივი შეხვევა, როცა პაციენტი არის გამშრალი და სველი სამოსი არის მოშორებული. განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია, დარწმუნდეთ, რომ თავის არის დაფარული, რადგან ის არის სითბოს დაკარგვის მნიშვნელოვანი ნაწილი.

უფრო აშკარა ჰიპოთერმიისთვის, შეიძლება იყოს შესაფერისი პაციენტის აქტიური გათბობა ცხელი წყლის აბაზანით. თვალნათლივ, ეს არის ერთადერთი არჩევანი, თუ პაციენტს აქვს გონებაზე ყოფნის ნორმალური დონე და ABCDE-ს სხვა პრობლემების მკურნალობა არ არის საჭირო.

გათბობისას მნიშვნელოვანია, რომ ჰიპოთერმიის მქონე პაციენტი არის მკაცრად გამოკვლეული, რადგან მათი მდგოამრეობის სწრაფი გაუარესება შეიძლება გამოვლინდეს.

ასევე, მნიშვნელოვანია, რომ პაციენტი ფრთხილად არის ხელით გამოყვანილი, რადგან შეუსაბამო სტიმულირებამ (განსაკუთრებით სასუნთქი გზების), შესაძლოა გამოიწვიოს პაციენტის გაუარესება, პარკუჭების ფიბრილაციისკენ.

ყველა პაციენტი, ვისაც აქვს ჰიპოთერმია, სუსტის გარდა, სწრაფად უნდა იყვნენ გადაყვანილი შესაბამის გადაუდებელი დახმარების დაწესებულებაში.

ჰოპოთერმია და გულის შეტევა

როცა ადამიანის სხეული ცივდება, ჟანგბადის მოთხნოვნა ეცემა. თუმცა, ჰიპოთერმიას შეუძლია ნეიროპროტექციული ეფექტის გამოვლინება, რაც ნიშნავს, რომ ხანგრძლივი გულის შეტევისისაც კი; კარგი ნევროლოგიური შედეგი შესაძლებელია. ამის საფუძველზე, რეანიმაციის მცდელობა უნდა გაგრძელდეს იქამდე, სანამ პაციენტი არ გათბება.

ჩვეულებრივი რეანიმაციის პრინციპები უნდა იყოს გამოყენებული, მაგრამ განსაკუთრებული აზრები მიმართული უნდა იყოს შემდეგისკენ.

სასუნთქი გზები უნდა იყოს ღია, მაგრამ ექსტრემალური მკურნალობა უნდა იყოს გამოყენებული სასუნთქი გზების მანევრებისას, განსაკუთრებით დამხმარე ხელსაწყოების გამოყენებისას, რადგან სასუნთქი გზების სტიმულაციამ შეიძლება გამოიწვიოს პარკუჭების ფიბრილაცია.

გულის კუნთის ჰიპოთერმიას, შეიძლება არ ქონდეს რეაქცია გულის რეანიმაციის წამლებსა და დეფიბრილაციაზე. ამასთანავე, სუსტი პერიფერიული ცირკულაცია და წამლების მეტაბოლიზმის შემცირებამ, შეიძლება გამოიწვიოს ამ წამლების ტოქსიკური დონის პერიფერიული დაგროვება.

პარკუჭოვანი ფიბრილაციის ან უპულსო პარკუჭოვანი ტაქიკარდიის შემთხვევებში, სამი ელექტრო შოკი უნდა გადაეცეს, როგორც სტანდარტულ პროტოკლებშია, ტემპერატურას დამოუკიდებლად. თუ, სამი ელექტრო შოკის შემდეგ, პაციენტი მაინც რჩება პარკუჭოვანი ფიბრილაციის ან უპულსო პარკუჭოვანი ტაქიკარდიულ მდგომარეობაში, შემდგომი ელექტრო შოკები შეჩერებული, სანამ ტემპერატურა არის 30°C-ზე მაღალი.

აშკარად, ზუსტი ტემპერატურის გაზომვა საავადმყოფომდელ გარემოში რთულია და საჭიროა კლინიკური მსჯელობა.

გაყინული ტრავმა

მოყინული ტრავმა, არის პერეფიული ქსოვილების დაზიანება, მიღებული სიცივის პირდაპირი ეფექტით. ყველაზე სუსტი ფორმა ცნობილია, როგორც მოყინვა. კანი ხდება თეთრი და დაბუჟებული. ეს არის სრულად შექცევადი გათბობისას. უფრო ძლიერი ფორმა ცნობილია, როგორც ყინვის ნაკბენი. ამ შემთხვევაში, გავლენის სივრცე გაყინვისას ხდება თეთრი, მაგრამ გათბოსის ხდება ცისფერი/იისფერი. ეს შემდგომ, შეიძლება გახდეს შავი და გასქელდეს. საბოლოოდ ეს განცალკევდება. უმრავლეს პაციენტში, ეს ქვეშ გამოავლენს ჯანმრთელ ქსოვილს.

გაყინული ტრავმის მკურნალობას

პაციენტი გამოყვანილი უნდა იყოს ცივი გარემოდან და გათბეს. გათბობის მცდელობა არ უნდა იყოს იქამდე, სანამ არ იქნება მდგრადი და პაციენტი არ იქნება, იმავე  სიცივისგან დაუცველ მდგომარეობაში. სუსტ შემთხვევებისას, პასიური გათბობა შეიძლება იყოს შესაფერისი, მაგრამ უფრო ძლიერ შემთხვევებში აქტიური გათბობა, თბილი წყლის ცირკულირებით უნდა იყოს განხილული. გათბობა შეიძლება იყოს ექსტრემალურად მტკივნეული და ძლიერმოქმედი ანალგეზია, შეიძლება გახდეს საჭირო.

გასათვალისწინებელია, არასტეროიდული ანთების საწინააღმდეგო წამლების გამოყენება, რათა დააყოვნონ პროსტაგლანდინის ფუნქციონირება.

თითქმის დახრჩობა

რაგბის გადაუდებელი დახმარების მიზნით, ტერმინი თითქმის დახრჩობა მიემართება პაციენტს, რომელმაც განიცადა სითხეში ჩაშვება ან ჩაძირვა.

დამხმარის უსაფრთხოება არის პირველხარისხოვანი და მნიშვნელოვანია, რომ თქვენ თავი არ ჩაუყენოთ საფრთხეში.

პათოფიზიოლოგიური მოთხოვნა არის ცვალებადი, მაგრამ მნიშვნელოვანია ჰიპოთერმიის, ჰიპოქსიისა და ასპირაციის განხილვა ჯგუფში.

როცა ამოგყავთ წყლიდან, მნიშვნელოვანია, რომ ეს მოთამაშეები შენარჩუნდნენ ჰორიზონტალურ მდგომარეობაში. წყალში, პაციენტი დაუცველი იქნება განსაკუთრებული ჰიდროსტატიკური წნევისგან. თუ, უცებ ამოყვანთ წყლიდან და პაციენტი იქნება ვერტიკალურ პოზიციაში, ამან შეიძლება გამოიწვიოს სისხლის წნევის მკვეთრი ვარდნა.

თითქმის დახრჩობის მკურნალობა

პაციენტი დახსნილი უნდა იყოს და წელზე მოსვენებული შენარჩუნდეს.

ABCDE-ს შეფასება და ყველა შესაბამისი ჩარევა უნდა განხორციელდეს. განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია, რათა დარწმუნდეთ, რომ ჰიპოქსიი პერიდი მინიმალიზირებულია და ამრიგად, განსაკუთრებული ყურადღება უნდა დაეთმოს, სასუნთქი გზების სიცხადესა და ჟანგბადის მიწოდებას. პაციენტთვის ადეკვატური ჰაერის მიწოდებისას, ჟანგბადის მაღალი ნაკი მიწოდებული უნდა იყოს არა-ხელახალ-ჩასუნთქვადი ნიღბით. ღებინება არის, განსაკუთრებული პრობლემა ინდივიდებისთვის, ვინც განიცადა თითქმის დახრჩობა და მნიშვნელოვანია, რომ ექიმი ყურადღებითაა და მომზადებულია ამასთან დაოყოვნებლივ გასამკლავებლად ,რათა მოხდეს ასპირაციის მინიმიზაცია. თუ, შესაფერისია პაციენტს დახმარება უნდა გაეწიოს აღდგენით პოზიციაში.

გულის შეტევის შემთხვევაში, ექიმმა უნდა იცოდეს ჰიპოთერმიის რისკი და უნდა გამოიყენოს ნებისმიერი ალტერნატივა რეანიმაციისთვის, ჰიპითერმიის განყოფილების თანახმად.

შეჯამება

არსებობს სამედიცინო მდგომარეობის ფარტო სპექტრი, რომელიც თქვენ მოთამაშეებს და შეკრების წევრებს შესაძლოა აღმოაჩნდეთ. ამ ცოდნის გაუმჯობესება არის კრიტიკულად მნიშვნელოვანი: თქვენ და თქვენი სამედიცინო გუნდი უნდა დარწმუნდეთ, რომ თქვენ გაქვთ სწორი ცოდნა, წამლები და/ან აღჭურვილობა, რათა გაუმკლავდეთ ნებისმიერ მსგავს გადაუდებელ შემთხვევას.

წყარო

შემდგომი საკითხავი


 
 
© 2018 საქართველოს რაგბის კავშირი - ყველა უფლება დაცულია.

 
 
მწვრთნელებისთვის
I დონე U14 II დონე U18 III დონე
რაგბის კავშირი
Rugby.ge
საჭირო ბმულები
Worldrugby



სუფთა
dfdfdf